Het vogelbekdier

Ontdekking van het vogelbekdier
De vogelbekdieren stammen uit de tijd dat reptielen in zoogdieren gingen veranderen. Dat is zo`n 150 miljoen jaar geleden.
In 1798 kwam de eerste complete huid van een vogelbekdier binnen bij het British Museum in Londen. Niemand geloofde dat het een echte huid was. Iedereen was er van overtuigd dat een dier met een snavel en een vacht niet kon bestaan. Het schip dat de huid meegenomen had was door de Indische oceaan gevaren, daar waren handelaren die zelf dierenhuiden maakten en die voor veel geld verkochten aan goedgelovige kapiteins.
Vier jaar later werden er complete lichamen gebracht door sir Everald Home. Toen bleken de wonder baarlijke diertjes toch wel te bestaan.

Er werd lang getwist of dit een zoogdier was of een aparte soort gewervelde dieren. In 1824 ontdekte hoogleraar Johann Friedrich Meckel dat de vrouwtjes melkklieren had en werd er besloten dat vogelbekdieren onder de zoogdieren vielen.

Waar leeft het vogelbekdier?
Het vogelbekdier leeft alleen in Australië. In Tasmanië en oost Australië. Hij komt nergens anders op de wereld in het wild voor. Hij graaft holen in de oevers van rivieren of meren. De holen liggen 15 tot 30 cm boven het wateroppervlak. De holen graaft hij met zijn poten die hij ook voor zwemmen kan gebruiken, omdat er zwemvliezen op zijn poten zitten die hij kan omvouwen onder zijn poten zodat zij klauwen vrijkomen. De holen beginnen met een tunnel dan komt het nest. Soms zijn er meer gangen, om door te kunnen ontsnappen als dat nodig. De gangen lopen omhoog en kunnen wel achttien meter lang zijn. De ingang is half rond.

Waar leeft het vogelbekdier van?
Een vogelbekdier eet heel veel en ook heel verschillend.
Er zijn weinig andere diersoorten die zo hongerig zijn als
de vogelbekdier. In een nacht eet hij zoveel als hij zelf weegt.
Hij eet meestal dierlijk voedsel. Daardoor is hij een van de
best doorvoede diersoorten ter wereld. Hij eet voornamelijk dierlijk voedsel. Hij eet bijvoorbeeld: wormen, kikkers, kreeftjes, garnalen, kikkerdril, waterinsecten, waterslakken, larven en kleine visjes. Hij is een van de best doorvoede dieren in de wereld. Een dier van 1,5 kilo eet dagelijks 540 regenwormen, 20 tot 30 kreeften, 200 meelwormen, twee kleine kikkers en twee eieren.
Als hij op zoek gaat naar een prooi gebruikt hij zijn neus en snavel, zijn oren en ogen houdt hij dicht. Hij wroet meestal op de rivierbodem. Daarbij maakt hij gebruik van zijn snavel, die is bekleed met leerachtig vel en er monden veel zenuwuiteinden in uit. De snavel is dus erg gevoelig. Hij kan niet onder water ademen dus moet hij elke minuut boven komen voor verse lucht. Hij propt zijn prooi in zijn wangzakken en als hij boven is zoekt hij een rustig plekje om het op te eten.

Hij heeft geen tanden maar een soort benige richels in zijn bek. Daar vermaalt hij zijn eten mee. Het jagen neemt 's morgens en 's avonds een uurtje in beslag.

ziet een vogelbekdier eruit en wat maakt hem zo bijzonder?
Het vogelbekdier is toch wel een van de vreemdste zoogdieren op aarde. Het beestje is zo’n 60 cm lang, weegt tussen de 1 en 2 kilogram en kan tot 17 jaar oud worden.
Hij behoort tot de groep van de snaveldieren. Van de 4237 zoogdieren zijn de miereneter en het vogelbekdier toch wel de meest merkwaardigste. Een vogelbekdier wordt ingedeeld bij de zoogdieren omdat hij warmbloedig is, longen heeft, een vacht heeft en de jongen worden gevoed door de moeder met moedermelk die uit melkkliertjes in de vacht komt. De vacht is bedekt met dik haar met daartussen onregelmatige lederhuid uitstulpingen en resten van schubben.
Tanden heeft het dier niet, ze komen soms in de jeugd voor.
Maar wel legt het vogelbekdier eieren met een leerachtige schaal want bij reptielen hoort.
Ook behoort het vogelbekdier tot de giftige zoogdieren.
De mannetjes hebben namelijk gifklieren. Het gif werk erg heftig. Vrouwtjes hebben alleen in hun jeugd gifklieren. Het vogelbekdier heeft drie dingen die op andere dieren lijken: de snavel van een eend, het lijf van een otter en de staart van een bever. Het vogelbekdier heet zo vanwege zijn snavel.

gebeurt er in de paartijd?
Als twee vogelbekdieren met elkaar gaan paren pakt het mannetje, het vrouwtje bij de staart en samen zwemmen ze dan rondjes in het water. Zo betuigen vogelbekdieren elkaar de liefde. De rest van de paartijd slapen het mannetje en het vrouwtje apart. Het vrouwtje nestelt zich in een privé-hol, waar ze de jongen zal baren en grootbrengen.
De eieren die ze legt mogen niet uitdrogen. Daarom brengt ze natte blaren in het hol om de eieren mee te bedekken. Een vogelbekdier legt meestal 2 à 3 eieren, ze voelen rubberachtig aan en zijn 1,6 tot 1,8 cm groot. Het vrouwtje houd ze warm met haar vacht. (ze broed ze uit) De jongen zitten ongeveer 10 dagen in het ei. De tien dagen dat de moeder moet broeden eet ze niets. Ze komt alleen naar buiten om nieuwe natte bladeren

te halen. Een pas geboren jong is niet groter als de nagel van
je vinger. De jongen worden blind en naakt geboren. Na 4
maanden hebben ze een volledige pels en zijn ze ± 35 cm lang,
ook kunnen ze dan zwemmen en zelf naar voedsel zoeken,
maar de moeder zoogt de jongen dan nog zes weken. Omdat
het in het begin moeilijk voor de jongen is om daad werkelijk
iets te vangen. Daarna zijn de jongen groot genoeg om zelfstandig te leven.

Heeft een vogelbekdier vijanden?
Vogelbekdieren hebben weinig natuurlijke vijanden. De Australische python wil nog wel eens een vogelbekdier pakken en een vos of een buidelwolf kunnen het ook nog proberen.
Wel raken de dieren nog wel eens in visfuiken verstrikt en stikken dan. Er is in Australië nog geen wet die vissers verplicht om fuiken met een uitgang naar boven te maken. Sinds 1905 zijn vogelbekdieren beschermt. Nu horen de vogelbekdieren tot een van de meest voorkomende wilde dieren in Australië.

Vogelbekdieren in gevangenschap.
Er zijn pas drie keer zijn er vogelbekdieren van uit hun geboorteland naar Amerika gebracht. Ze gingen naar de Bronx Zoo van New York. In 1910 had zooloog Harry Burrell een draagbare watertank met een aansluitend labyrint van tunnels speciaal gemaakt voor vogelbekdieren. In de gangen waren rubbersluizen waar de diertjes zich doorheen moesten wringen en daardoor drukte het dier water uit zijn pels. Dit moest omdat vogelbekdieren in de natuur dat ook zo doen. Harry Burrells eerste vogelbekdier ontsnapte na 68 dagen. Toen had hij er nog vier over. Drie maanden lang kon hij ze tentoonstellen in de dierentuin van Sydney. Daarna werd het hem te veel. Hij moest namelijk voor de vijf dieren die hij eerst had, iedere dag zes uur lang met een houweel en een visnet vissen om ongeveer twee pond regenwormen, krabben, keverlarven en waterslakken te vangen. Hij hield een van de vijf diertjes en het bleek dat deze de twee pond voedsel makkelijk in zijn eentje opat.

Ellis S. Joseph, een bekend dieren handelaar, besloot met Harry Burrell voor het eerst dieren naar Amerika te vervoeren. Op 12 mei 1922 namen Joseph en Burrell in een kunstnest vijf mannelijke vogelbekdieren mee en een heleboel regenwormen. De reis duurde 49 dagen en op 30 juni bereikte het schip de haven. Slechts een van de vogelbekdieren had het gehaald. Alle regenwormen waren op dus moesten ze enkele dagen wachten tot ze verder konden met de trein naar New York.
Het dier werd elke dag een paar uur aan bezoekers getoond. Vele mensen kwamen kijken. Het dier at ontzettend veel. half pond regenwormen, veertig garnalen, veertig engerlingen en dat was eigenlijk nog veel te weinig, maar dat wisten ze toen nog niet. De directeur van de dierentuin klaagde over de kosten van vijf dollar per dag alleen om een beestje eten te geven. Na 47 dagen stierf het beestje maar iedereen was heel tevreden over die periode.
Robert Eadie uit Australië had meer succes met het houden van vogelbekdieren. In het kunstnest van Harry Barrell leefde het vogelbekdier ‘Splash’ vier jaar en een maand van 1933 tot 1937.
David Fleay directeur het dierenpark waar ook Splash gezeten had, bracht in 1938 het paar ‘Jack’ en ‘Jill’. Ze werden gehouden in een afgesloten stuk van het bos wat om het
dierenpark lag. Toen ‘Jack’ ongeveer zes was en ze goed vertrouwd in het gebied leefde, paarde Jack en Jill. Vier maanden later kwam Jill uit haar nest met haar jongen. Jill werd tien jaar oud en Jack maarliefst zeventien jaar.
Op 29 maart 1947 ging David Fleay met een mannetje en twee vrouwtjes met de boot naar Boston. De diertjes kwamen gezond aan. Ze werden met de auto overgebracht naar New York. Daar werden ze drie dagen tentoongesteld. Er werden nieuwe dingen waargenomen. Bijvoorbeeld dat ze het liefst zwommen in water van 15° C en bij water van minder als 10° C bleven ze op het droge. Twee van de dieren leefde meer dan tien jaar oud.
Er moesten nieuwe vogelbekdieren komen maar dit ging niet zo gemakkelijk meer. Er werden in 1946 eerst negentien dieren gevangen om daar de beste drie uit te kunnen halen. Maar er moest eerst toestemming gevraagd worden aan de regering van Queensland en Australië. Want de vogelbekdieren behoorde nu tot de meest beschermde dieren van de wereld. Toen de toestemming eindelijk werd gegeven wilde de regentijd niet beginnen. Het water in de rivieren en beken kwam steeds lager te staan en ze veranderden in modderpoelen. Het werd een slecht jaar voor de dieren en de vrouwtjes groeven zelfs geen nesten. David Fleay en de jagers zochten op een woest stuk land naar de dieren. Het was verschrikkelijk heet en de jagers werden helemaal opgevreten door muggen. Na drie maanden hadden ze eindelijk drie jonge dieren gevangen. De dieren zouden per vliegtuig overgebracht worden. Er werd eerst een proef rit gemaakt en een wijfje werd zo overstuur dat ze onmiddellijk vrijgelaten moest worden. Dus moest er een nieuwe gezocht worden. Vier weken voor dat ze weg gingen werd er nog een gevonden. Er moest onder weg ontzettend veel voedsel mee genomen worden. Ze liepen vertraging op in Hawaï en de diertjes werden helemaal van slag door het geluid van de vliegtuig motoren. Toen ze eindelijk in New York aan kwamen zijn ze daar maar acht maanden in leven gebleven.