Museum van volkenkunde

Bezoek museum van Volkenkunde Op 6 oktober heb ik het museum van Volkenkunde bezocht. Dit samen met mijn moeder, vader, oom en nichten vanwege mijn moeders verjaardag. Het museum van Volkenkunde staat in Leiden en is onlangs geheel verbouwd, gerenoveerd en vernieuwd. Het is in 1937 gekomen in het voormalige Academisch Ziekenhuis aan de Morssingel. Ook al is het van binnen erg gemoderniseerd van buiten is het nog steeds een oud statig gebouw. Het museum bestaat uit 2 verdiepingen. In het gehele museum zijn verschillende werelddelen te bezichtigen. Op de begane grond bevindt zich de afdelingen Afrika, Azië, Indonesië, Oceanië en een deel van de tijdelijke tentoonstelling. Op de eerste verdieping bevinden zich de afdelingen Japan Korea, China, Noord-Amerika en noordpool gebieden en Midden- en Zuid-Amerika. Ook zijn er een informatiecentrum, museumwinkel, garderobe, restaurant, filmzaal en evenementen zaal in het museum aanwezig. Het is een heel groot museum en er valt veel te bezichtigen. Op al deze afdelingen zijn gebruiksvoorwerpen, sieraden, huizen en foto’s te bezichtigen. Als je meer over 1 van de voorwerpen wilt weten kun je op een computerscherm het voorwerp aanklikken en krijg je er informatie over. Omdat het museum zo groot is hebben we niet voor alle afdelingen ruim de tijd genomen. Indonesië De Indonesië zaal is de eerste zaal die we bezochten. Ik heb ooit eens op de basisschool een project gehouden over Indonesië. Dit was erg leuk. Veel hiervan was terug te zien in die zaal. De zaal bestond vooral uit kleding en poppen en weinig voorwerpen. Het zorgde voor veel diversiteit. Er waren de bekende wajangpoppen, veel kledij en voorwerpen. Veel voorwerpen en beeldjes staan in teken van het geloof, het Boeddhisme. Zo zijn er schilderingen van Boeddhistische rituelen, veel beeldje van (het hoofd van)Boeddha. Ook waren er muziekinstrumenten. Toen wij er waren kwam er net een demonstratie over kleding in Indonesië. Eerst leek dit ons erg leuk, maar het was nogal saai omdat die vrouw alleen wat vertelde en wij een modeshow hadden verwacht. Uit India kwamen hindoeïsme en boeddhisme; religies die door de bewoners van de eilanden op hun eigen wijze werden opgevat. Net als later de islam, die zich in de zestiende eeuw sterk uitbreidde en nu de belangrijkste godsdienst is. Indonesië kent meer dan driehonderd etnische groepen. Het bestaat uit duizenden eilanden, maar is door al het water nooit geïsoleerd geweest. Van scheepvaart moet er al heel lang sprake zijn geweest. En in ieder geval bestond er sinds 2000 v. Chr. regelmatig handelsverkeer tussen de eilanden en het vasteland van Azië. Vanaf de eerste eeuwen van de christelijke jaartelling strekten de contacten zich uit tot India en verder.
Oceanië(nieuw-guinea) De afdeling Oceanië is klein en ligt achter de afdeling van Indonesië. Met Oceanië wordt bedoeld de eilanden in de stille oceaan. Een gebied waar wij eigenlijk weinig vanaf weten en waar het volk erg simpel is. Wat opvalt is dat er vooral veel poppen op een houterige manier zijn uitgesneden. De Oceaniërs leefden erg simpel. Er staat ook een grote wigwam met daarbij een filmpje over de jacht en het leven van de oceaniërs. Ze geloofden in meerdere goden. De eilanden liggen ver uit elkaar en er is dan ook een groot verschil tussen de eilanden. De beeldjes en maskers zijn erg strak en stijf. Er staat geen enkele emotie op en is nauwelijks herkenbaar als een gezicht. Oceanië omvat de eilanden die verspreid liggen over eenderde van het aardoppervlak, de Stille Oceaan. Het spreekt voor zich dat ze zowel fysisch als sociaal zeer van elkaar kunnen verschillen. Desondanks is er sprake van culturele verwantschap, en op grond daarvan wordt Oceanië onderverdeeld in Australië, Melanesië, Polynesië, en een overgangsgebied tussen de laatste twee, Micronesië genaamd. Vermoedelijk zijn de eilandbewoners in verschillende fasen van het vasteland van Zuidoost-Azië gekomen. De Polynesiërs delen culturele kenmerken met enkele bevolkingsgroepen van Taiwan, en worden tot de beste zeevaarders ter wereld gerekend; lang voor de Vikingen hun tochten naar Noord-Amerika maakten legden zij zeer grote afstanden op open zee af. Japan en Korea Dit vond ik een hele mooie afdeling. Er stonden een aantal fantastische Japanse boeddhabeelden(deze zijn dun en de Boeddha van de Chinezen is dik). De beelden waren best wel groot. Het lijkt haast of je een tempel binnentreedt als je daar naar binnen loopt. Eerst ga je door 2 deuren dan loop je iets door naar een open plek als je je dan omdraait staan daar een stuk of 5 grote boeddhabeelden. Er is een heel mythisch achtergrondje waardoor je een beetje denkt dat je echt in het oude Japan terechtkomt. Verder staan er een aantal vitrages gevuld met voorwerpen en informatie erbij. Er lagen o.a. dingen in zoals, kleden, veel papierschilderingen, kommen en zwaardsieraden(dit zijn een soort van houten omhulsels die je om het zwaard heen doet om het nog mooier te laten lijken). Vanaf de zesde tot en met de zestiende eeuw stond Japan onder sterke Chinese invloed. Boeddhisme, schrift, technologie en kunsten kwamen van het vasteland, maar aan al die verworvenheden werd in de loop der tijd een specifiek Japans karakter gegeven. In 1543, in een periode van burgeroorlogen, kwamen ook de eerste Europeanen, de Portugezen. In 1600 werd de eenheid hersteld, maar kort daarna bracht buitenlandse katholieke bemoeienis het politieke evenwicht opnieuw in gevaar. In 1639 werd het land daarom formeel afgesloten van de buitenwereld. Er waren alleen nog diplomatieke contacten met China, Korea en Ryukyu, en westerse invloed was slechts via de Nederlandse handelspost Deshima toegestaan. Het Koreaanse schiereiland heeft vanaf de vierde eeuw n. Chr. onder sterke Chinese invloed gestaan. Monniken verspreidden het boeddhisme en introduceerden het Chinese schrift. Twee eeuwen later werden deze verworvenheden aan Japan doorgegeven. De Chinese invloed hield op het gebied van technologie, kunst en sociale filosofie - het confucianisme - tot de zestiende eeuw aan. Desondanks behield de Koreaanse cultuur in leefgewoonten, sjamanisme en alfabet een eigen karakter. Na een lange periode van aanvallen van buitenaf sloot Korea zich in de zeventiende eeuw voor de buitenwereld af. Tot 1876 was er alleen diplomatiek contact met China, Ryukyu en Japan. China De afdeling ‘China’ was eigenlijk ook een kleine afdeling en liep eigenlijk meer in het verlengde van de ‘Japan Korea’ afdeling. Er waren vooral allemaal hele kleine, maar erg mooie beeldjes van Boeddha en andere goden te vinden. De beelden stonden allemaal in een kast en waren gemiddeld 25 cm hoog. Dit was wel een mooie afdeling om te zien, erg kleinschalig en je ziet het snel over het hoofd. Naast de beeldjes waren er ook nog enkele schalen en schilderingen. Omdat er meestal alleen maar bekend is dat Boeddha een god is in China(het boeddhisme) wist ik weinig over ander goden die er waren of zijn. Toch heeft China al een hele oude geschiedenis en een voor ons totaal vreemde cultuur. De Chinezen noemen hun land Zhongguo, rijk van het midden, dat wil zeggen 'het middelpunt van de wereld'. Hun grote aantal, de respectabele omvang van het land, de duizenden jaren oude geschiedenis en de vergaande verfijning van de Chinese kunsten, geeft hen enig recht van spreken. Enige nuance is echter noodzakelijk. Aangrenzende gebieden en volkeren beschouwden zij consequent als ondergeschikt aan China. Maar militair waren de nomadische volken ten noorden en ten westen het land nogal eens de baas. En cultureel heeft het veel te danken aan Centraal-Azië en India: van muziekinstrumenten tot religie. Noord-Amerika en noordpool gebieden Deze afdeling bestaat vooral uit gebruiksvoorwerpen en weinig over Noord-Amerika. Er zijn veel filmpjes en gereedschap over de pelsjagers en over hoe het leven is op de noordpool gebieden. Deze afdeling is niet veel bijzonders. Er is wel een leuk filmpje over wat instanties(en de zeehond zelf!) vinden over het pelsjagen. Het is wel een makkelijke afdeling om even overheen te lopen want het is allemaal laag en goed te overzien. Noord-Amerika en de noordpool gebieden hebben niet zo’n interessante cultuur. Het is erg koud en er is weinig fascinerend materiaal aanwezig. Er waren o.a. jassen en jagersinstrumenten te zien. Het leven in het Noordpoolgebied wordt beheerst door de lange winters: zeven tot negen maanden temperaturen tot 50° C onder nul, met hooguit wat schemerlicht. Landbouw is er niet mogelijk. Om hier te overleven zijn de mensen geheel op de dierenwereld aangewezen: het houden van rendieren, de visserij en de jacht op land- en zeezoogdieren. Siberië is het langst bewoond. Sommige volken daar zijn cultureel verwant aan de Ainu in het noorden van Japan: zij delen bijvoorbeeld de berencultus. Vanuit Siberië trokken kleine groepen mensen tussen 12.000 en 5000 jaar geleden naar Noord Amerika, en ca 4000 jaar geleden bereikten zij Groenland. De eerste contacten met Europeanen stammen van 1000 jaar geleden. Waarschijnlijk raakte Noord Amerika bewoond in de laatste IJstijd, toen Siberische jagers over de destijds bestaande landbrug tussen Siberië en Alaska trokken. Reagerend op verschillen in klimaat en omgeving ontwikkelden zich in de loop van duizenden jaren uiteenlopende Indiaanse culturen. De volken van de grasvlaktes (plains) - met hun hoofdtooien en kegelvormige tenten - hebben het Europese beeld van de Indianen ten onrechte gedomineerd. Er ontstonden ook kleine rijken en steden. Daar kwam een eind aan door ziektes die Europeanen in de zestiende eeuw overbrachten. Later eisten oorlogen met kolonisten een zware tol. Midden- en Zuid-Amerika Deze afdeling zijn we alleen snel overheen gewandeld. Ik heb niet zoveel met Midden- en Zuid-Amerika. Wat wel heel mooi was was een houten beeld van het hoofd van een man. Het was in alle details uitgewerkt, met haar en tanden etc. Eerst leek het heel afschrikwekkend en daarna heeft het eigenlijk wel iets. Dit beeld had een soort van helende functie, als een soort van medicijn man. Het is wel apart dat er in die cultuur voorwerpen worden gemaakt die in onze cultuur als eng en afschrikwekkend worden gezien. Zo was er bijvoorbeeld ook een menselijke schedel die was ingelegd met blauw mozaïek uit Mexico. Er waren ook nog veel kruiken, beeldjes en maskers. Ten zuiden van de Verenigde Staten, beneden de Rio Grande, ligt Latijns Amerika. Het omvat zulke uiteenlopende gebieden als de Amazone, het Andesgebergte, het Caraïbisch gebied en Mexico. Wat ze gemeen hebben zijn hun Europese veroveraars in de zestiende eeuw: hoofdzakelijk Spanjaarden en Portugezen, Latijnse volken, die een abrupt einde maakten aan een lange traditie van inheemse culturele ontwikkeling. De Europeanen waren uit op onderwerping, kerstening en economisch gewin. Voor het werk op plantages haalden zij slaven uit Afrika.
Afrika Deze afdeling hebben we veel tijd voor genomen. Afrika is een heel apart land met een geheel eigen cultuur. Er is een grote afdeling over het land Mali. Er is een maquette gemaakt van een klooster, wat daar heel belangrijk is. Omdat mijn ouders vroeger veel in Afrika zijn geweest wisten ze daar veel over te vertellen Het museum van Volkenkunde doet zelf ook aan schatopgravingen in Afrika en hebben daar ook verschillende projecten lopen. Er zijn veel voorwerpen en kleding uit de 11e tot de 16e eeuw te vinden. Wat ook heel apart was, was een spreekwoordendeksel, dit was een deksel waarop mannetjes stonden. Zo’n deksel werd uitgesneden en als de mannen dan met zijn allen konden eten werd het eten door de vrouwen gebracht. Als er een conflict was zorgde de vrouw voor een deksel waarop symbolen stonden om haar man of de mannen iets duidelijk te maken en om zijn/hun hulp te vragen. Dit vind ik heel apart ritueel en hoor je niet vaak. Er was veel gebruik gemaakt van hout. Bijna alle voorwerpen waren van hout of leer. Het leuke is dat Afrika een relatief heel arm land is en toch door hun eigen handen en simpele producten er iets heel moois van konden maken.verschillende objecten die er lagen waren: maskers, kleden, konings, mythologische en goden beeldjes en ook beeldjes uit het dagelijks leven. Het is in Afrika warm, soms zeer warm, en dat is meteen ook de enige overeenkomst tussen de delen van het continent. Er zijn hoogvlaktes, tropische regenwouden, savannes en woestijnen. En ook de mensen verschillen sterk van elkaar, in uiterlijk en manier van leven. Afrika kent meer dan duizend volken met een eigen taal en cultuur. De grenzen van hun grondgebied vallen meestal niet samen met die van de huidige staten - een koloniale erfenis. Het is in Afrika warm, soms zeer warm, en dat is meteen ook de enige overeenkomst tussen de delen van het continent. Er zijn hoogvlaktes, tropische regenwouden, savannes en woestijnen. En ook de mensen verschillen sterk van elkaar, in uiterlijk en manier van leven. Afrika kent meer dan duizend volken met een eigen taal en cultuur. De grenzen van hun grondgebied vallen meestal niet samen met die van de huidige staten - een koloniale erfenis. Azië De laatste afdeling was Azië. Dit was ook een afdeling die vooral uit voorwerpen bestond. Er waren vooral veel sieraden. Er was ook een hele grote foto van 2 mannen op de markt. De ene man had helemaal niks aan en was geheel wit geverfd of met krijt bewerkt. Dit was voor een rituele gebeurtenis. Er waren nog meer dingen zoals: schilderingen, wandtapijten, een heel oud spinnenwiel, beeldjes van goden en kleding. In Aziatische en Afrikaanse rivierdalen werd voor het eerst in de geschiedenis de landbouw op grote schaal beoefend. Het voedseloverschot maakte het ontstaan van steden mogelijk. In de steden kwam het tot arbeidsdeling en handel; handel en bestuur vroegen om administratie, en zo kwam het schrift tot ontwikkeling. Dat gebeurde het eerst ca 3000 v. Chr. aan de Eufraat in het Midden-Oosten, daarna aan de Nijl in Afrika, aan de Indus in het huidige Pakistan, en aan de Huangho in China
Azië en Afrika waren vroeg met elkaar verweven. De eerste stadsculturen aan Nijl, Eufraat en Indus dreven al handel met elkaar, over land en over zee. Tijdelijke tentoonstelling: Indië ontdekt
De tijdelijke tentoonstelling heb ik maar voor een klein deel gezien. Ik vond het niet zo’n interessant onderwerp. Bovendien zat de vleugel waarin de tijdelijke tentoonstelling zich bevond heel erg weggestopt. Het was er heel kaal en leeg. Het is me ook niet helemaal duidelijk of ik er wel werkelijk ben geweest. Eerst ga je door zo’n hal, langs de filmzaal door een deur. De zalen waren heel wit en er stond weinig in 1 zaal. Heel tegenovergestelkd van de vaste tentoonstelling en veel saaier. Bij de andere afdelingen krijg je heel egr het idee alsof je ven in de cultuur komt. Dit door het licht, de muziek en de sfeer van de beelden. De tijdelijke tentoonstelling had dit totaal niet. Al met al vond ik het museum van Volkenkunde erg leuk. Het was heel groot en daarom voor herhaling vatbaar. Eigenlijk gingen we er heen om te zien hoe het museum er na de verbouwing uitzag. Omdat het zo heel groot is kun je alles lang niet goed genoeg zien. Dit was mijn eerste bezoek en daardoor heb ik alle afdelingen doorgelopen. Volgende keer wil ik maar 1 of 2 afdelingen doen en daar alles van zien en lezen. Het is heel interessant om te ontdekken hoeveel verschillende culturen er over heel de wereld zijn. Ze zijn allemaal heel apart en anders en hebben toch veel overeenkomsten. Zoals dat familie heel belangrijk is. Het museum bevat veel diversiteit. Ik vind het knap dat ze van bijna alle culturen evenveel hebben geprobeerd te verzamelen. Elke zaal is een zaal apart met zijn eigen dingen. Door de samenstelling lijkt het of je bij elke zaal een beetje in de cultuur zelf terechtkomt. Dit is heel leuk gedaan en maakt het waard om er rond te kijken.