Iwan de Verschrikkelijke

Iwan de Verschrikkelijke: Iwan Vasiljevitsj IV was geboren op 25 augustus 1530 en was de eerste tsaar van Rusland. Hij was de zoon van Wasili III, vorst van Moskou en Helle Rus (1506-1534). Toen vader stierf kwam hij op driejarige leeftijd al op de troon en hij werd op 16 januari 1547 op zijn zestiende tot tsaar gekroond. In het Russisch stond hij bekend als Iwan Grozny, dat betekent Iwan de Verschrikkelijke in het Nederlands. Vanaf zijn 3e jaar hebben zijn moeder, vorstin Elena en de broers Glinskie, geregeerd in Rusland. Iwan IV hield zich eerst vooral bezig met vreedzame hervormingen en vernieuwingen. Hij heeft de boekdrukkunst ingevoerd en onderwierp de kerk aan de staat en legde rituelen en verordeningen vast. Hij opende de haven van Archangelsk aan de Witte Zee voor nieuwe handels mogelijkheden met Engelse Handelaren. Ter gelegenheid van de verovering op Kazan en Kazakstan liet hij de kathedraal van Sint Basilius bouwen in Moskou. Dit waren goede zaken voor Rusland, maar er waren ook minder goede zaken. Volgens een legende heeft hij architecten blind laten maken om te voorkomen dat ze ooit nog iets mooiers zouden bouwen. Hij stelde ook een wet in die de bewegingsvrijheid van de boeren beperkte. Deze wet was een belangrijke stap voor later het lijfeigenschap. Toen hij de centralisering van Rusland voltooid had benoemde hij zichzelf tot tsaar van geheel Rusland, en voegde het Wolgagegebied en Siberië er aan toe. Langzamerhand werd zijn bewind toch minder succesvol. Iwan wilde meer gebied onder zich en al snel had hij daardoor oorlog met Zweden, Litouwen-Polen en de Duitse Orde. Deze oorlog duurde 22 jaar en ruïneerde de Russische economie en het leger, maar het leverde voor de rest niks op. Zijn raadgever en beste vriend liep zelfs over naar Polen en ook zijn vrouw stierf, zij was misschien vermoord door de Bojaren. Iwan kon dit niet verwerken en daardoor ging zijn gezondheid achteruit. Hij raakt zijn geestelijke evenwicht kwijt en werd gewelddadig. Zijn geheime politie werden moordlustige schurken. Zij vermoorden onwillekeurig onder de adel en het volk. De Opritsjina, dit was ooit de rijkste streek van Rusland geweest werd arm en ontvolkte. Bij een meningsverschil met de stad Novgorod beval hij de stad uit te moorden. Dat waren zo ongeveer 30.000 tot 40.000 doden. In 1581 vermoorde hij zijn enige verstandige zoon, nadat hij zijn zwangere vrouw zo hard had geslagen dat ze een miskraam kreeg. Toen hij in 1584 stierf was alleen zijn verstandelijk gehandicapte zoon Fjodor er nog.