Hoofdstuk 4, Nederland, een multiculturele samenleving

Wat is een multiculturele samenleving? Dat in de samenleving meerdere groepen kunnen worden onderscheiden met onderling verschillende culturele kenmerken. Welke invloed hebben migratiestromen op de samenstelling van de Nederlandse bevolking? De Nederlandse samenleving is tegenwoordig meer een multiculturele samenleving geworden door migratie en emigratie. Veel bevolkingsgroepen migreerden naar Nederland doordat ze bijvoorbeeld gingen vluchten van de oorlog. Wat is de positie van allochtone minderheden? De meeste leden van allochtone groepen hebben een lage sociaal-economische positie in de Nederlandse samenleving. Dit komt door technologische ontwikkeling -> arbeidsplaatsen voor laag en ongeschoold personeel verdwijnen; diploma-inflatie -> hoge werkloosheid; gemiddeld lage opleidingsniveau en taalachterstand; voor allochtonen te ondoorzichtige arbeidsmarkt; discriminatie. Wat zijn vooroordelen en discriminatie? Voordoordelen: een vijandig oordeel, het betreft een oordeel over een groep of een individu als lid van een groep, het oordeel wordt niet of onvoldoende door feiten ondersteund,het oordeel is in hoge mate star, taai en onveranderbaar. Discriminatie is de ongelijke behandeling van individuen of groepen die in de gegeven situatie niet relevant zijn. Welke vormen van racisme komen voor? -christelijk racisme -> beschaafde(=christelijke) en onbeschaafde(=onchristelijke). -klassiek racisme -> berust op grote misverstanden en vooroordelen en had bovendien afschuwelijke gevolgen gehad. Verschillen tussen bepaalde erfelijke kenmerken. -modern racisme -> vreemdelingenhaat, waarbij het vooral om mensen gaat die de racist uiterlijk als vreemdelingen meent te herkennen, meestal aan de huidskleur. Wordt de Nederlandse samenleving door (racistische) vooroordelen en discriminatie bedreigd? Vaak worden er racistische vooroordelen gemaakt en soms is er ook sprake van discriminatie, maar dit komt zelden voor, want het mag niet. Dit staat in de grondwet, in artikel 1. Welk beleid voert de Nederlandse overheid om de achterstand van allochtone minderheden te verminderen? Betere begeleiding van leerlingen uit allochtone minderheden, door extra taalonderwijs en door betere voorlichting over wat de school van de leerlingen en de ouders verwacht. Hoe zal de multiculturele samenleving zich waarschijnlijk ontwikkelen? Er zal sprake zijn van segregatie, assimilatie, de melting pot en de salad bowl. In het begrip cultuur worden in het algemeen drie dimensies onderscheiden: de ideële dimensie, de normerende dimensie en de materiële dimensie. - ideële dimensie van cultuur betreft waarden: opvattingen over goed en slecht of mooi en lelijk. Vaak zijn de gerelateerd aan godsdienstige en levensbeschouwelijke ideeën. De visie op mens en maatschappij, op wat rechtvaardig is en wat niet, maakt er deel van uit. - normerende dimensie bevat allerlei gedragsregels, normen, wetten, maar ook tradities en gewoonten. - materiele dimensie betreft de wijze waarop opvattingen over mooi en lelijk, of over wat functioneel is of juist niet, tot materiële werkelijkheid worden. Op grond van dergelijke opvattingen geven mensen vorm aan hun materiële omgeving. In het groot als het gaat om architectuur en landinrichting, in het klein als het gaat om bijv. huisinrichting of kleding. Ook de kunsten maken deel uit van de materiële dimensie. Internalisering= tot je eigen maken
Socialisatie= opgroeien in de maatschappij. functies van de cultuur= -reguleert het sociale gedrag door aan te geven wat aanvaardbaar is en wat niet, legt dus beperkingen op aan gedrag. -geeft de mensen de mogelijkheid te communiceren met de andere leden van de gemeenschap en zich met die gemeenschap te identificeren, ‘erbij te horen’. Meestal wordt in het dagelijkse spraakgebruik in het begrip ‘multiculturele samenleving’ in verband gebracht met nieuwe bevolkingsgroepen, die als migranten van elders zijn gekomen. Hun bagage bestaat niet alleen uit tastbare dingen, maar ook uit cultuurelementen van de samenlevingen van hun landen van herkomst. En omdat cultuur, zoals gezegd, niet een jas is die je naar believen kunt aan- en uittrekken, zullen zij elementen daarvan in zekere mate en gedurende een zekere tijd bewaren. Het reizen en trekken van mensen heeft al veel eeuwen tot nieuwkomers geleid. In die zin is de multiculturele samenleving dus ook geen nieuw verschijnsel. De vraag is natuurlijk in hoeverre een samenleving mogelijkheden biedt aan verschillende cultuurgroepen om op voet van gelijkwaardigheid naast elkaar te bestaan. In het licht van die vraagstelling wordt de multiculturele samenleving vaak als een ideaal gezien. Het gaat dan om een samenleving die zich kenmerkt door culturele verscheidenheid en waarin verschillende cultuurgroepen op voet van gelijkwaardigheid naast elkaar kunnen bestaan. Overzicht van alle groepen nieuwkomers: Molukkersà molukkers voelden er niets voor om de Molukse eilandengroep op te laten gaan in het nieuwe Indonesië. De overgang van kolonie naar zelfstandige staat van Suriname in 1975 bracht veel Surinamers tot vertrek naar Nederland. Er was sprake van politieke (angst voor etnische spanningen tussen de verschillende Surinaamse bevolkingsgroepen) en economische motieven (gebrek aan vertrouwen in de economische perspectieven voor Suriname). Sinds 1980 is vooral sprake van immigratie via gezinshereniging van gastarbeiders enerzijds, en de komst van asielzoekers anderzijds. Allochtoon= nieuwkomers. Autochtoon= traditioneel ingezetenen. Je mag in Nederland komen/blijven als hij vreest voor vervolging in zijn land van verblijf vanwege zijn: ras, godsdienst, nationaliteit, sociale groepering en politieke overtuiging. Bovendien biedt zijn regering hem geen bescherming. Of: als hij door ernstige persoonlijke ervaringen zijn land heeft moeten verlaten.